Wat is EMDR?
EMDR staat voor eye movement desensitization reprocessing. Bij EMDR wordt er gewerkt aan het verminderen van lichamelijke en psychologische reacties die kunnen optreden bij traumatische beelden of angsten. Zo kunnen mensen na een auto ongeluk nog steeds beelden zien van dit ongeluk.
Deze beelden kunnen optreden bij bepaalde triggers, bijvoorbeeld als ze langs de plaats van het ongeluk lopen. Mensen kunnen ook nachtmerries van de gebeurtenis ervaren. Dit verstoord vaak het slaapritme wat ook weer voor lichamelijke en psychologische last kan zorgen. Ook minder heftige angsten kunnen behandeld worden met EMDR. Denk hierbij aan fobieën, vliegangst of handelingen die worden vermeden door angst.
Binnen een EMDR behandeling wordt er in gedachten teruggegaan naar de belastende gebeurtenis. Door een techniek van vinger en oog bewegingen zal de emotionele lading van deze belastende herinnering worden behandeld. Deze behandeling duurt vaak tussen de 30 en 45 minuten. Mensen kunnen vermoeidheid ervaren na de behadeling, dit is tijdelijk. Na een nacht goed slapen trekt de energie weer bij. Een EMDR behandeling kan erg belastend zijn omdat het veel emoties en gedachten opwekt. Ook na de behandeling kunnen deze emoties en gedachten nog doorspelen. Dit is een onderdeel van de behandeling en trekt weer bij. Overleg goed met de behandelaar wat je hierin kan verwachten.
Trauma en PTSS
PTSS staat voor post traumatische stress stoornis. Dit is een stoornis die kan optreden nadat een persoon in aanraking is gekomen met een traumatische ervaring. Denk hierbij aan een ongeval of seksueel geweld. De DSM-5, een handboek voor psychologische aandoeningen beschrijft de criteria voor PTSS (zie deze criteria onderaan het document).
Personen die lijden aan PTSS ervaren vaak herbelevingen van het incident. Dit kan zijn in de vorm van nachtmerries of flitsende beelden als ze worden herinnerd aan het incident. Dit kan gebeuren door “triggers”, dit zijn vaak zintuigelijke prikkels die de persoon laat herinneren aan de traumatische gebeurtenis. Hierdoor kan de persoon voelen alsof hij of zij weer bij de gebeurtenis aanwezig is. Het lichaam reageert op het opgekomen beeld. Hierdoor kan een vecht, vlucht of bevries reactie ontstaan. Dit kan mensen agressief of bang maken. In sommige gevallen kan het zijn dat personen dichtslaan. Hierdoor ontstaat hypervigilantie, dit is een staat van constante alertheid. Mensen hebben het gevoel dat gevaar constant op de loer is.
Behandeling
Het is van belang voor mensen om weer rust te ervaren in het lichaam. Mensen moeten weer leren dat het gevaar voorbij is. Het gevaar ligt in het verleden en niet in het heden. Doormiddel van EMDR kunnen de beelden een plek krijgen in het geheugen en worden ze onderdeel van het verleden en niet een ervaring van het nu. Dit geeft ruimte om het beschermingssysteem te laten zakken. Hierdoor ervaren mensen meer rust, verbeterd het slapen en kunnen zij zich richten op andere factoren van herstel of het leven.
Hoe ziet een EMDR behandeling er uit?
Bij een behandeling wordt er terug gegaan naar de traumatische ervaring (kan ook naar nog niet gebeurde ervaringen, bijvoorbeeld bij angsten) De therapeut zal vragen een video te maken van deze ervaring. Het is belangrijk dat de beleving weer wordt opgewekt. Hierbij zal worden gevraagd wat er gezien, gehoord, geroken, geproefd en gevoeld wordt in deze beleving. Let op! Het gaat hier niet om een exacte reconstructie maar hoe de u het ervaren heeft.
Na het beschrijven van deze ervaring wordt er gevraagd het beeld nogmaals af te spelen en deze stil te zetten op het meest belastende moment. Dit is het moment waarbij de meeste gevoelens opkomen. De therapeut zal vragen welke gedachten erbij deze gebeurtenis op komt, dit noemen we de negatieve cognitie. Er wordt gevraagd deze te scoren van een schaal van 0 tot 10. Het doel is deze score in een sessie naar 0 te brengen om vervolgens deze om te zetten naar een positieve cognitie. Het kan zijn dat dit niet in één keer lukt, dit is niet erg.
Eenmaal in de beleving gaat de behandeling beginnen. De therapeut zal een links-rechts beweging maken met zijn/haar handen en zal vragen deze te volgen. Na een set van vingerbewegingen zal de therapeut vragen wat er is veranderd of wat u nu voelt.
Deze handeling wordt herhaalt totdat de beleving van het beeld is los gekoppeld. Dit is een score van 0 op de negatieve cognitie. Op dat moment kan de positieve cognitie worden geïnstalleerd. Het is de bedoeling dat de positieve cognitie in het zelfde cognitieve domein (een term die in de psychologie wordt gebruikt. Er zijn 5 cognitieve domeinen) valt als de negatieve cognitie. Dit betekent dat als je jezelf eerst als bang beschreef je deze dan kan omzetten naar sterk of dapper maar niet naar slim of groot.
Exposure therapie
Na het behandelen van een beeld ga je in de volgende behandeling aan de slag met een volgend beeld die nog een traumatische lading geeft. Dit wordt herhaald totdat het trauma niet meer emotioneel geladen is.
Er kan nu worden gewerkt aan exposure. Dit betekent dat de behadeling wordt gericht op plekken of activiteiten die wordt vermeden door het trauma. Mensen die een auto ongeluk hebben gehad durven soms door het trauma niet meer te rijden. Na het behandelen van het beeld kan er worden gewerkt aan het rijden. Dit heet exposuretherapie.
Commentaires